Raporty napisane po ucieczce rtm. Pileckiego z Auschwitz, są pierwszym świadectwem koszmaru, jaki spotkał ludzkość ze strony Niemców w ramach masowej zagłady. Pilecki na polecenie AK stworzył w obozie ruch oporu pod nazwą Związek Organizacji Wojskowej.
(Opis od wydawcy)
Wybrane myśli:
(…) obóz, warunki, przeżycie – były tym – co wyraźnie klasyfikowało charaktery – wartości indywidualne: jedni staczali się, stając się coraz większymi draniami bez skrupułów, inni za to jak by dla przeciwwagi podnosili się ciągle moralnie, silnie rzeźbiąc w charakterach własnych jak w kryształach. Zdarzały się ciągle niespodzianki jak załamania tych, którzy się silnymi wydawali, tak również nagłe odrodzenie się moralne indywidualności słabych.